Nieuwsoverzicht
Het is hollen of stilstaan bij Stichting Carillons Almere.
De Inspiratiedag van de KNKV in 2020 in Almere was de enige activiteit waar de SCA bij betrokken was in een tijd dat vrijwel alles stil lag. Maar nu liggen er meerdere projecten op de tafel van het vijfkoppige bestuur. Over twee daarvan wil ik u wat meer vertellen
Almere heeft drie prachtige carillons: in Almere Haven en Stad worden beide carillons twee maal per week door de twee stadsbeiaardiers Gerda Peters en Bauke Reitsma bespeeld en Almere Buiten heeft een automatisch spel.
Almere wordt een grote stad. Er komen steeds meer stadsdelen bij met nieuwe bewoners die zich ook interesseren voor de beiaard, en met vragen komen of er in hun wijk niet een carillon kan komen!
De projecten
De Audiovisuele verbinding
Met financiële steun van de Gemeente Almere wordt een Audiovisuele verbinding aangelegd in de toren van Almere Haven. Bij mooi weer kan men de beiaardier op een groot scherm op het pleintje bij de toren aan het werk zien. Bij slecht weer staat het scherm in de kerkzaal van Goede Rede. Dan is ook de audioverbinding nodig.
Omdat de toren geheel los van het kerkgebouw staat was het even puzzelen hoe de AV-kabel moet lopen: door de lucht? Via het dak? Draadloos bleek geen optie: te duur en minder betrouwbaar. Gelukkig ontdekten we onder in de toren een klein ongebruikt gaatje waar een kabel met plug door gestoken kan worden. En ook boven de zijdeur van de kerkzaal bleek al een waterdichte kabeldoorgang te zitten. We hopen binnen een paar maanden de verbinding bedrijfsklaar te hebben.
Reizende carillons op de Floriade 2022 in Almere
Het project dat momenteel het meest in de belangstelling staat is het organiseren van beiaardconcerten met mobiele carillons gedurende het halve jaar dat de Floriade open is: van 14 april tot 9 oktober, van 10 tot 19 uur.
Gedurende de dagen waarop een mobiel carillon aanwezig is wordt er regelmatig op de beiaard gespeeld. Niet alleen door de gastbeiaardier maar ook door de beide stadsbeiaardiers van Almere: Gerda Peters en Bauke Reitsma. Gerda op alle dagen; Bauke alle dagen behalve 12 augustus. Het is de bedoeling dat er met de (gast)beiaardier steeds een andere musicus/artiest mee komt.
De beiaardiers en bestuursleden van de stichting zullen gedurende de beiaarddagen aanspreekbaar zijn voor het publiek. Er worden folders in twee talen over de Almeerse carillons uitgedeeld.
Het programma
Zaterdag 14 mei komt Martien van der Knijff spelen, met zoon Ardie van der Knijff op cello.
Zondag 12 juni komt Jan Verheyen, met Cedric Honings op gitaar.
Op de vrijdagen 8 juli en 22 juli verwachten we Boudewijn Zwart. Dochter Lydia Zwart treedt op als buikspreker in een beiaard-gerelateerd verhaal. Bovendien spelen zij piano en gitaar.
Op vrijdag 12 augustus komt speelt Frank Steijns en echtgenote Madieke Marjon zingt. Frank speelt ook mee met een orkestband.
De laatste carillondag is zaterdag 27 augustus met Martien van der Knijff en Ardie van der Knijff, cello. Gerda Petersspeelt die dag samen met saxofonist Sarina Brouwer.
Voor het stichtingsbestuur was het nog een hele tour om de benodigde financiële middelen bijeen te krijgen. Enkele fondsen en een genereuze gift van een particulier maken dat het financiële plaatje voor het grootste deel rond is. Voor de ontbrekende laatste euro’s hebben we een Fundraising opgezet die uiteraard hartelijk in uw aandacht wordt aanbevolen!
https://www.gofundme.com/f/beiaardklanken-op-de-floriade-in-almere?qid=5fa06d069c7a31cfb93edf213af1f8a8
De foto’s bij dit artikel zijn van Ben Jonasse en Martien van der Knijff.
Dick Klomp
Voorzitter Stichting Carillons Almere
Op 2 maart klonken door heel Nederland kerkklokken voor vrede. In de Utrechtse Domkerk werd op 2 maart een nationaal gebedsmoment gehouden voor vrede en recht in Oekraïne. De viering, gedoopt tot ‘Vrede voor iedereen’, werd live uitgezonden op NPO2. Op verzoek van de Raad van Kerken in Nederland, klonken vanaf 17.15 uur in heel Nederland kerkklokken om zo het gebed in te luiden. Ook in Utrecht klonken de klokken van de Dom, de Geertekerk en de Jacobikerk. Ruben ter Hoeve maakte er een mooi filmpje van, dat u hier https://www.youtube.com/watch?v=Z4L2nExZnZM kunt beluisteren.
U hoort de klokken van de Domtoren: De Martinus, de Johannes Baptist en de Magdalena.
Niet alleen op 2 maart klonken de klokken, ook in het weekend van 5 en 6 maart waren over de hele wereld klokken en beiaarden luid en duidelijk te horen.
De World Carillon Federation (WCF) heeft op 1 maart alle beiaardiers ter wereld opgeroepen om op zaterdag 5 en zondag 6 maart vanuit de torens een boodschap van vrede en troost uit te dragen, met Oekraïense liederen en liederen over vrede. Deze actie van de WCF wordt ondersteund door de Russische en Oekraïense beiaardiers. De afgelopen decennia is een beiaardcultuur gestart in zowel Rusland als Oekraïne, met nieuwe beiaarden in Kiev en Sint-Petersburg. In beide landen zijn beiaardiers, die een beiaarddiploma hebben behaald. Ook zijn er nieuwe beiaardstudenten.
In Nederland en België hebben veel beiaardiers gehoor gegeven aan deze oproep van de WCF. In België hebben in het weekend van 5 en 6 maart de beiaardiers hun boodschap van vrede in 33 steden en gemeenten laten klinken. In veel gemeenten kwamen mensen speciaal naar deze concerten luisteren of werd er samengewerkt met de plaatselijke kerkgemeenschap. Verschillende kranten hebben aandacht besteed aan deze actie van de Belgische beiaardiers. Klik hier
https://www.facebook.com/1291187165/posts/10226399745641907/?d=n
Ook in Nederland hebben in het weekend van 5 en 6 maart veel beiaardiers een bijdrage geleverd aan deze symbolische muzikale actie, naar aanleiding van de oorlog in Oekraïne. Van Maastricht tot Emmeloord, van Beverwijk tot Deventer klonken Oekraïense volksliederen en liederen van troost en bemoediging. De concerten gaan door de komende weken. De beiaardiers van Almere zeggen daarover “we gaan onverminderd door met spelen van Oekraïense en vrede gerelateerde muziek! Muziek troost en verbindt alle volken”. De vaste bespelingen in Almere Haven en in Almere Stad zullen de komende weken een boodschap van vrede en troost uitdragen. Vele lokale media hebben aandacht besteed aan deze speciale concerten. Voor meer info Klik hier: https://www.facebook.com/groups/323856261072472/permalink/3737364159721648/
In Maastricht speelde Frank Steijns de beiaard en zong Oekraïens sopraan Ana Reker - Glaser de teksten die louter over liefde en vrede gingen; inclusief een Russisch vredeslied. Ana Reker – Glaser, die al 10 jaar deel uit maakt van André Rieu’s ensemble solisten zegt over dit optreden: “We moeten ieder op eigen wijze iedere dag laten horen dat we met hart en ziel bij ons vaderland en landgenoten zijn”. Klik hier: https://www.facebook.com/1489690185/posts/10228751849289645/?d=n
De WCF heeft niet alleen een oproep gedaan aan beiaardiers om te spelen ze hebben ook een aantal composities voor beiaard gedeeld, zoals de composities: “Ave Maria”, “Marigold”, en “Prayer for Ukraine”, van Iryna Riabchun uit Kiev. Iryna studeerde en speelde beiaard in Vlaanderen, maar is nu terug in Oekraïne. Iryna zelf heeft de beiaard in Kiev niet kunnen bespelen. Maar ze steunt het initiatief van de WCF, van harte. Ook Nederlandse beiaardiers zoals Gerda Peters hebben speciale composities voor beiaard gedeeld met hun collega’s. Gerda Peters heeft de beiaardcompositie “Da Pacem Domine” gedeeld, die Rens Tienstra in 2020 heeft gecomponeerd voor het carillon in Voorburg. Hij stelt de compositie geheel belangeloos ter beschikking aan alle beiaardiers ter wereld voor de roep om vrede.
Deze boodschap van solidariteit en vrede weerklonk in het weekend van 5 maart en 6 maart niet alleen in Nederland en België, maar in heel Europa, Amerika, Azië en Australië. De beiaard is van oudsher een symbool voor vrede en welvaart. Dit unieke muziekinstrument, dat is ontstaan 500 jaar geleden in de “Lage Landen” (Nederland, België, Noord-Frankrijk) is anno 2022 is in 30 landen aanwezig. In totaal zijn er 680 beiaarden wereldwijd.
Beiaardiers vieren Valentijnsdag en “De week van de liefde” van Eindhoven tot aan Gdansk.
Op 8 februari ging de musical “Hij Gelooft in Mij” in het Parktheater in Eindhoven in première en daarmee de theatertour van de musical over Andre Hazes van start. Hazes klonk niet alleen in het Parktheater. Ook vanaf de Philipsbeiaard in de St. Catharinakerk klonk Hazes voor alle liefhebbers in Eindhoven. Het bleef niet bij alleen luisteren naar de beiaard uitvoering van “Hij gelooft in mij”. De cast van de musical “Hij Gelooft in Mij” klom naar boven om met eigen ogen stadbeiaardier Rosemarie Seuntiens aan het werk te zien op de indrukwekkende Philipsbeiaard, met 61 klokken en 5 octaven, een van de grootste beiaarden van Nederland. De imposante beiaard en het optreden van Rosemarie maakten zo’n indruk op de cast en technici dat er een opname gemaakt werd, die op 10 februari op “Shownieuws” is uitgezonden. Voor de uitzending van Shownieuws klik hier: https://www.kijk.nl/programmas/shownieuws-late-editie/go4nGCVSbKH
PERSFOTO’S ANP via Royal Promotions Rosemarie Seuntiëns
Rosemarie was niet de enige beiaardier die in haar programma aandacht besteedde aan de liefde en vriendschap. Op Valentijnsdag gaf Esther Schopman op de beiaard een Valentijns concert met verzoeknummers van burgers uit Enschede. Ook Gijsbert Kok gaf op 14 februari een Valentijns concert in Den Haag. In Rotterdam konden luisteraars verzoek nummer voor een Valentijns concert indienen bij Richard de Waardt, evenals in Schoonhoven bij Boudewijn Zwart. Bauke Reitsma in Deventer speelde “Hij gelooft in mij” en andere composities over de liefde. Dick van Dijk riep luisteraars op om vooral naar de beiaard in Nieuwegein te komen voor het speciale Valentijns programma.
Voor opname Valentijns concert Enschede klik hier https://www.facebook.com/groups/323856261072472/permalink/3684084075049657/ en https://soundcloud.com/1twente/weekend-enschede-esther
Niet alleen in Nederland stemden beiaardiers hun programma af op Valentijnsdag ook in België, zo gaven o.a. de beiaardiers van Lier, Brugge en Diksmuide Valentijn concerten over liefde en vriendschap. In Polen gaf stadsbeiaardier, Monika Kazmierczak een concert met een Valentijnsdag repertoire op de toren van Museum van Gdansk.
Met dank aan het Themafonds Erfgoedvrijwilligers. Gericht op het stimuleren van vrijwilligerswerk in de erfgoedsector.
Voorbereiding
Nadat het Koninklijk Huis in september 2020 positief gereageerd had op het voornemen van de KNKV om een speciale compositie te laten schrijven voor de achttiende verjaardag van HKH-kroonprinses Amalia zijn de voorbereidingen gestart. Er is gesondeerd bij de beiaardiers of zij mee wilden werken aan het project “Spelen voor Amalia”. Na de positieve reactie is besloten om een opdracht voor een compositie te geven aan een gerenommeerd componist. Na een zorgvuldige afweging is Bob Zimmerman benaderd met het verzoek of hij een compositie voor beiaard wilde schrijven. Zowel Leo Samama als Boudewijn Zwart waren bereid om hem met “know how“ te begeleiden.
Workshop
Een belangrijk onderdeel van het project was het bevorderen van de professionele vaardigheden van de beiaardiers op social media. In dat kader werd de workshop in samenwerking met het Utrechts Conservatorium en de Nederlandse Beiaardschool georganiseerd. Op 15 november 2021 vond deze workshop plaats in de Beiaardschool. De videograaf Joram Letwory, tevens alumnus van de HKU, bleek een uitstekende en bevlogen docent te zijn. Het hele proces, vanaf opname tot editing van het gefilmde materiaal kwam aan de orde. Tips en tricks en aardige voorbeelden - zoals een opname op het oefenklavier - live in de Beiaardschool vielen zeer in de smaak bij de deelnemers.
De 12 deelnemers waren beginners en (student) beiaardiers, die al ervaring hadden opgedaan met het maken van filmopnamen. Juist die mix van deelnemers leidde tot een mooie interactie. De problemen, die je kunt tegenkomen in dit film proces, kwamen daardoor ook echt op tafel. Alle cursisten ontvingen ter ondersteuning een PDF met instructie. Een aantal cursisten, waaronder alle studenten, hebben inmiddels een film gemaakt. Op onderstaande Youtube filmpjes kunt u het resultaat zien.
Uitvoering
De titel van het project “Spelen voor Amalia” is al spoedig veranderd in “Amalia Achttien!” In alle publicaties is het accent gelegd op de compositie en de componist Bob Zimmerman. Op dinsdag 7 december heeft de componist samen met een delegatie van het bestuur de gesigneerde partituur aan burgemeester Jan van Zanen van Den Haag, de hofstad, aangeboden. Vanwege de beperkingen van de coronapandemie was het helaas niet mogelijk om met meer mensen aanwezig te zijn. Gijsbert Kok, de beiaardier van Den Haag was met een livestream verbonden met het Stadhuis van Den Haag, zodat daar om 16.15 uur de officiële uitvoering van “Amalia Achttien!” gevolgd kon worden. Op dinsdag 7 december is de compositie “Amalia Achttien!” ruim twintig keer uitgevoerd, waaronder viermaal door Wim Ruitenbeek. In de periode 7 december-14 december is zover ons bekend “Amalia Achttien!” 75 keer uitgevoerd.
Op onderstaande link kunt u de interactieve kaart zien:
Resultaat
Het bestuur kijkt met grote waardering terug op de inzet van zoveel beiaardiers en vrijwilligers die dit project tot een succes hebben gemaakt. De doelstellingen van het project: een bijdrage te leveren aan de verjaardag van HKH-Kroonprinses Amalia en daarmee het voortzetten van een eeuwenoude traditie, maar ook het vergroten van de bekendheid van de beiaard bij een breed publiek en daarmee het draagvlak voor de beiaardcultuur, zijn ruimschoots gehaald. Bovendien beschikken de beiaardiers over een compositie die nog vele jaren gespeeld kan worden.
De media hebben veel aandacht besteed aan de beiaard. In de (geprinte) media is voor zo ver bekend voor ongeveer € 34.000 aan mediakosten in de vorm van “free publicity” gegenereerd en zijn zo’n 2 miljoen mensen bereikt.
Zowel het project als daarmee de beiaard zijn uitgebreid in de media aan de orde gekomen, zoals in het Acht Uur Journaal, RTL Nieuws in bijna alle nieuwsrubrieken, in de landelijke en regionale kranten, in huis aan huis bladen, bij Radio4, Radio1, in rubrieken als Kunststof, Het oog op morgen, maar op de regionale en lokale televisiezenders. De beiaardiers bleken enthousiaste ambassadeurs voor hun vak. Voor Gijsbert Kok was er zelfs nog een optreden in “Even tot hier”, een TV programma met meer dan twee miljoen kijkers. In december heeft podium Witteman een podcast uitgebracht over de beiaard. Op 8 januari was beiaardier Boudewijn Zwart te gast in podium Witteman, waar hij de speciale compositie voor beiaard van de Componist des Vaderlands, Martin Fondse, op de rijdende beiaard speelde.
Link naar ‘RTL Nieuws’: https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/video/video/5272163/klokkenspelers-ode-amalia-verjaardag-muziekstuk-carillon
Link naar ‘Even tot Hier’: https://www.npostart.nl/even-tot-hier/BV_101391488
Link naar ‘Podium Witteman’: https://www.npostart.nl/podium-witteman/09-01-2022/VPWON_1335441
Martin Fondse, is voortvarend van start gegaan als nieuwe componist des Vaderlands met een compositie voor beiaard. Zelf zegt hij daarover: “mijn compositie Catch 22 gaat over de uitdagingen van het huidige jaar en een sprankje hoop. De beiaard is een solo instrument met een enorm publieksbereik. Met meer subtiliteit dan ik aanvankelijk dacht.” Op 9 januari heeft beiaardier Boudewijn Zwart in Podium Witteman Catch 22 uitgevoerd op zijn mobiele beiaard.
Maar het blijft niet bij die ene uitvoering van Catch 22 in Podium Witteman, als het aan Boudewijn Zwart, de beiaardiers en de Koninklijke Nederlandse Klokkenspel-Vereniging (KNKV) ligt. De compositie Catch 22 staat in Dropbox van de KNKV en is daarmee beschikbaar voor alle beiaardiers.
Bovendien heeft Boudewijn Zwart samen met de KNKV het plan opgevat om een “challenge”/ estafette voor beiaardiers te organiseren. Zelf zegt hij daarover: “Vandaag 'vangen' we als beiaardiers het jaar 2022 met de kersverse compositie 'Catch 22' van de componist des vaderlands Martin Fondse, door een carillon-estafette te beginnen langs de torens van Nederland (en wie weet: daarbuiten).
Een initiatief met dank aan Podium Witteman, de Nederlandse Klokkenspel-Vereniging en Carillon Schoonhoven. Daarnaast natuurlijk een mix van muziek, van Bach tot en met Meatloaf. Ik geef de fakkel vandaag door aan Roel Smit, Gerda Peters en André Kukolja. We maken er ieder een eigen filmpje van en sturen het door met een link aan Podium Witteman. Een feestelijk begin van een, laten we hopen, feestelijk jaar “.
De KNKV sluit zich daarbij aan en roept alle beiaardiers op om mee te doen aan deze “challenge”. De KNKV wil zelf een document samenstellen van de uitvoeringen van Catch 22. Niet alleen een filmpje ook een foto van de uitvoering of de toren is welkom. De filmpjes van de opnames en de foto ‘s kunnen worden gestuurd naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
We hopen dat heel veel beiaardiers de handschoen op pakken en Catch 22 uitvoeren als symbool van de uitdagingen van 2022 en de hoop op betere tijden.
Links:
Link naar Podium Witteman https://www.npostart.nl/podium-witteman/09-01-2022/VPWON_1335441
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Facebook: https://www.facebook.com/martin.fondse
Mathieu Daniel Polak presenteert bundel ‘mazzeltov’
Mathieu Daniel Polak is beiaardier, pianist en componist. Op 7 december wordt zijn nieuwe bundel ‘Mazzeltov!’ in Maastricht gelanceerd. In dit interview vertelt hij over zijn werk en in het bijzonder over de nieuwe bundel.
Mathieu, hoe kwam je op het idee om een bundel Jiddische muziek samen te stellen?
Het begon een tijdje geleden met het project Chag Sameach. Eén van de hoofdstukken daarin is Klezmermuziek. Op de Chag Sameach- concerten vonden mensen de Klezmermuziek het mooist. Ik dacht dat het goed zou zijn om het hoofdstuk Klezmer, dat maar drie titels bevatte, uit te bouwen. Ik heb toen muziekboeken met Klezmer gekocht, ik had zelf nog wat liggen en toen bleek dat je makkelijk zo’n 100 melodieën kan scoren. Mijn coach, Anton Molenaar, die mij ook bij het Chag Sameach project heeft geholpen, raadde mij aan om een beurs aan te vragen. Zo’n project is al gauw een half jaar werk. Als motivatie om dit project op te zetten voerde ik aan dat Joodse muziek zich goed leent voor carillon. Beide hebben de mineurklank die van nature zowel in de muziek als in het carillon zit. Bovendien vinden mensen die muziek mooi. Voor mijzelf was het een trigger om mij hier verder in te specialiseren.
Waarom koos je Maastricht om je bundel te presenteren?
Frank Steijns bleek geïnteresseerd te zijn in het Chag Sameach- project. Daarom dacht ik dat Maastricht een geschikte plaats zou zijn om het ‘Mazzeltov!’-project te lanceren. Frank wilde er een groots evenement van maken. Dus niet alleen maar een uurtje spelen en flyeren op het plein, nee, viool en klarinet erbij en meerdere beiaardiers! Frank kent de consul van Israël (die woont in Maastricht) en aan hem overhandigen we het eerste exemplaar van Mazzeltov.
Ik heb Moshé Lewkowitz erbij gevraagd omdat die in zijn Nieuwegeinse Beiaardboeken ook Joodse muziek heeft opgenomen.
Wat ik belangrijk vind aan dit project is, dat mensen bij Joodse muziek niet alleen maar denken aan sombere muziek op 4 mei, aan Yom Ha Shoah of een andere naargeestige dag in het jaar. Joodse muziek heeft ook een andere kant, het kan ook heel feestelijk klinken!
Maar men kent toch ook de vrolijke Israëlische volksdansen?
Zeker, vrolijke muziek zoals Klezmer wordt ook in concertzalen, zoals Tivoli, gespeeld, maar op het carillon is het vaak de plechtige muziek die men hoort.
Voor mij als componist en beiaardier is het fijn dat ik m’n arrangementen zelf kan uitvoeren. Ik vind het belangrijk dat er een eenheid ontstaat, dat het ene stuk niet van een totaal andere componist lijkt te zijn dan het andere. Mijn arrangementen zijn een combinatie van de oorspronkelijke melodieën en mijn eigen inbreng. Daarbij is het gebruik van die typische toonladder, zie het als een majeurladder waarvan de 2e, 6e en 7e toon zijn verlaagd, al heel karakteristiek.
Waar ik ook van houd is een ongelijke maatindeling zoals 3+3+2 achtsten. Dan hoef je in je eigen stukken niet te refereren aan een bestaande melodie om toch dat Jiddische geluid te krijgen. Vaak ook houd ik me aan de gewone 3/4 of 2/4 maat.
Dat zie je in het boek terug. Er zijn ook stukken bij die helemaal niet dat Jiddische geluid hebben. Er zijn stukken die een bepaalde thematiek hebben: een Bijbelse, of een gedachte aan een landschap zoals Chagall dat zou schilderen.
In 2020 heb jij de Visser-Neerlandia prijs gekregen o.a. omdat jouw muziek goed in het gehoor ligt en niet zo moeilijk te spelen is.
Klopt. Soms vraagt een componist mij om een werk van hem te spelen en dat kost me dan 10 uur om het in te studeren. Of om een pianostuk voor beiaard te arrangeren, maar die tijd is er gewoon niet.
Mijn criterium is: als een gevorderde leerling mijn stuk kan spelen, moet iedereen het kunnen spelen. Voor een marktbespeling is het ook praktischer, het levert meer uitvoeringen op dan tijdens een concert. Een vraag die een componist/beiaardier zich moet stellen is, hoeveel stop je erin van jezelf en wat vindt het publiek fijn? Hoewel modernistische muziek ook heel aangenaam kan zijn; kun je ook in het toegankelijke veld vernieuwend zijn. Neem nou de hele-toonstoonladder, of Zuid Amerikaanse dansen. Het ligt er natuurlijk eraan wat je onder modern verstaat. Als je een stuk op een piano speelt dan klinkt datzelfde stuk op een carillon opeens moderner.
Welke aanwijzingen geef je de speler mee?
In mijn voorwoord heb ik geschreven dat je niet alles letterlijk moet willen spelen, zoals vaak bij klassieke muziek. Het gaat erom dat je die Mazzeltov stukken speelt in je eigen tempo en met je eigen dynamiek, dat je je eigen gevoel erin legt. Je moet altijd een vertaalslag maken. Hoe snel is snel op een carillon?
Je hebt met factoren als de wind, de grootte van het carillon en de hoogte van de toren te maken.
Af en toe schrijf ik voor pedaal solo. Dan merkje dat zo’n stuk toch voldoende spek (niet zo koosjer maar even voor het idee) op het bot heeft. Ook komt het voor dat je geconfronteerd wordt met een ‘beperking’, een carillon met slechts 20 klokken of zelf zonder pedaal. Hoe kan je met tien klokken toch mooie muziek maken? Dan is je compositietechniek een aanjager om toch snel iets op papier te krijgen, dat is een uitdaging!
In het boek staan ook Jiddische volksliedjes die ik gearrangeerd heb voor viool, klarinet en carillon. De melodie liet ik zoals die was, daaronder zette ik een stem met een contrapuntische lijn. Daaronder weer een contrapuntische lijn met akkoordsymbolen waardoor de beiaardier al improviserend zelf de harmonieën kan invullen. De meeste beiaardiers kunnen dat wel. Beiaard-PLUS komt tegenwoordig vaker voor en kan helpen om de beiaard actueel te houden.
Je wilde iets doen met uitheemse muziek b.v. uit Suriname of China, ga je dat nog doen?
Dat idee komt vanuit de Erasmus universiteit in Rotterdam waar ik speel. Daar zijn studenten van over de hele wereld. Op de etage onder de speelcabine staat een vleugel en daar zit altijd wel iemand te spelen. Die lok ik dan mee de toren op en dan zeg ik: als je de volgende keer weer komt dan speel ik iets uit Peru, of Mexico, of Griekenland. En dan zoek ik iets uit dat land op internet op.
Het is van belang dat mensen uit alle delen van de wereld die een carillon horen zich daarin herkennen.
Ik heb een zwak voor beiaardiers die zich profileren in een bepaalde richting zoals Carl van Eindhoven met jazz, Henk Verhoef met renaissancemuziek, Luc Rombouts met Matthias van den Ghein.
En dan heb je nog de combinatie van carillon en elektronische muziek. Daarvan vind ik dat je het carillon altijd duidelijk moet kunnen blijven horen, ook op grotere afstand moet een lijn melodisch te onderscheiden zijn.
In het boek staat ook ‘Wilhelmazzel’. Dat is het Wilhelmus met Jiddische tonen erin. Ik kwam op het idee door de KNKV-activiteiten op 7 december Dat is niet alleen de verjaardag van de kroonprinses maar ook belangrijk voor mij: Sinterklaas is het land uit en kerst is nog niet begonnen. Vrijdag en zaterdag vallen af, maandagavond is geen prettige avond. Zo kwam ik uit op 7 december!
Mathieu, ik dank je voor dit interview en wens je veel succes met de ontvangst van jouw nieuwe bundel: ‘Mazzeltov!’
Dick Klomp
De bundel is verkrijgbaar als pdf. Stuur een mail naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Enkele links:
Repetitie met Sylvia Houtzager (viool) en Lior Kuperberg, Mathieu Polak op het Belgenmonument te Amersfoort:
Nigun Belz: https://youtu.be/E4VEbRb3ugY
Sherele: https://youtu.be/tvJrWZ188Zk
Repetitie met Moshe Lewkowitz Parkbeiaard te Nieuwegein:
Zorres un Masel: https://youtu.be/scC4WfofQsU
