Nieuwsoverzicht
Beiaardiers herkennen deze ervaring meteen: Je klimt boven op een toren, bespeelt het carillon, daarbij werk je je 'uit de naad' en in het zweet. Na een uur kom je beneden: geen reacties, geen luisteraars, het leven gaat gewoon door. Conclusie: Ga je voor applaus dan moet je echt geen beiaardier worden.
Toch zijn er in Nederland in alle belangrijke plaatsen musici, vrouwen en mannen, die wekelijks, vaak tweemaal per week, 'hun' toren beklimmen om daar boven vol liefde en toewijding hun klokkenmuziek uit te strooien over het marktpubliek, het winkelend publiek, het terrasjespubliek. Neem nou Peter Bremer, ruim veertig jaar vaste beiaardier op de Barbaratoren van Culemborg. Wat beweegt deze muzikant? Waar haalt hij zijn inspiratie vandaan? Hoe kiest hij zijn repertoire en waarom juist dát repertoire? Wat is zijn muzikale achtergrond? En: Tovert hij, zonder het te kunnen zien, een glimlach van herkenning op de gezichten daar beneden?
Dagblad De Gelderlander wijdde een paar weken geleden een artikel aan hem dat dit soort vragen beantwoordt. Lezen? Klik op de link:
Al sinds eeuwen kennen verschillende plaatsen in Nederland een avondklok. Het ging dan om een echte luidklok in de plaatselijke toren. Veelal werd die klok de 'papklok' genoemd, omdat zijn boodschap was: De stadspoorten gaan dicht, ga naar huis, eet je bord pap en ga slapen. Dat was dan rond een uur of negen, maar een uur later kwam ook voor. Winterswijk kent nog steeds zo'n letterlijke avondklok, Huissen en Bolsward ook. In Doesburg wordt die klok nog steeds de 'papklok' genoemd: sinds eeuwen luidt die elke avond na de slag van 9 uur.
Het Algemeen Dagblad wijdde kort geleden een artikel met leuke informatie aan de papklok in Culemborg, zoals je via de onderstaande link kunt lezen.
https://www.ad.nl/utrecht/avondklok-in-culemborg-luidt-de-klok-al-eeuwenlang-elke-avond~a48b28ed/
Het muziekstation New Sounds in New York startte in Corona-tijd met een World Carillon Project. Met dit project wordt geprobeerd een wereldwijde verbinding te leggen in deze vreemde tijd vol isolement. Componist David Cieri schrijft hiervoor telkens een nieuw beiaardwerk dat ergens in de wereld op een carillon gespeeld wordt.
In dit kader speelde beiaardier Wim Ruitenbeek de compositie Prolepsis Days op de beiaard van de Raadhuistoren in Hilversum. De registratie hiervan is in januari 2021 gepresenteerd op het muziekstation door Caryn Havlik, John Schaefer, en David McLean van New Sounds, WQXR, The Greene Space, WNYC. Daarmee is de beiaard van het Raadhuis te Hilversum toegevoegd aan de reeks carillons van Chicago, Durham, Sydney, Lier en Sint Petersburg, plaatsen waar al eerder coronacomposities van Cieri in première gingen.
Wil je Wim Ruitenbeek dit nieuwe werk zien en horen spelen op het Hilversumse carillon, klik hier: https://youtu.be/28sNvJe0Mto
Wil je dit gehele wereldproject bekijken en beluisteren, klik hier: https://www.davidcieri.com/the-world-carillon-project
Groningse stadsbeiaardier klinkt wereldwijd …….met dank aan Mick Jagger van The Rolling Stones
2020 was een enerverend jaar voor Auke de Boer, beiaardier van de Martinitoren en de RU Groningen. Auke is al jaren actief betrokken bij het wel en wee van de stad Groningen en de RUG. Zo speelt hij bij bijzondere gelegenheden een speciaal programma zoals het Noorderslag festival(2019), Bommen Berend op 28 augustus, Sint Maarten op 11 november of ter gelegenheid van de installatie van de nieuwe Commissaris van de Koning. Ook speciale gelegenheden bij de RUG gaan niet ongemerkt voorbij. De opening van het universitaire jaar en de uitreiking eredoctoraten zijn prima aanleidingen voor een mooie bespeling.
Zelf zegt Auke over de rol van de beiaard: “het carillon is de stem van de stad. Sinds 1525 klinkt in Groningen onafgebroken het carillon, die traditie zet ik graag voort”. In deze coronatijd speelt Auke vooral troost muziek: delen uit de Mattheus Passion van Bach maar ook Ede Staal “Het het nog nooit zo donker west”. Auke heeft goede ervaringen met verzoeknummers vanuit het publiek. Soms hele bijzondere verzoeken zoals van patiënten of familieleden van patiënten in het Academisch ziekenhuis, dat nog binnen de gehoor cirkel van de Martinitoren ligt. Volgens Auke is: “het carillon het instrument van de Stadjers, waarop jij als beiaardier mag spelen en dus de gevoelens van de bewoners mede mag vertolken”. Dit jaar heeft Auke zelfs een “lunchuurtje” op RTV Noord, waarin luisteraars verzoeknummers kunnen aanvragen, waarbij de aanvragers een donatie doen voor de voedselbank i.s.m. Stichting Martinikerk. Dit wekelijkse verzoekprogramma brengt veel geld op voor de voedselbank. Zelfs studentenverenigingen grijpen het aan voor ludieke acties.
November 2020 gebeurde iets heel bijzonders voor de stadsbeiaardier van Groningen. Hij ging viraal met een medley van nummers van The Rolling Stones, die hij ter gelegenheid van de opening van de expositie Unzipped over de Stones in het Groninger Museum speelde op de Martinitoren. Met dank aan zanger Mick Jagger, die de video deelde met zijn ongeveer twee miljoen volgers op Instagram, klonk plotseling wereldwijd de carillonversie van de klassiekers Paint it black, Angie en Ruby Tuesday.
Wilt u meer lezen klik dan
https://www.facebook.com/100008948621443/posts/2480661215575475/?d=n
Terugblik op 2020 een jaar met twee gezichten.
2020 het jaar van 75 jaar vrijheid en de Corona pandemie.
In 2020 werd het einde van de Tweede Wereldoorlog herdacht en de vrijheid gevierd. Het jaar waarin alles wat normaal leek, schudde op zijn grondvesten en resulteerde in een wereld die opzoek ging naar het “nieuwe normaal”. Het jaar waarin Covid-19 diepe sporen achterlaat in het leven van ons allen. Covid-19 komt nog steeds heel dichtbij in ons leven.
Ook voor de Koninklijke Nederlandse Klokkenspel Vereniging (KNKV) en de beiaard cultuur in zijn geheel was het een bijzonder jaar. Het was het jaar van “75 klokken vieren 75 jaar vrijheid in 75 steden en dorpen.” En het jaar waarin de stem van het carillon tijdens de Corona pandemie in heel Nederland luid en duidelijk werd gehoord.
Beiaard estafette: 75 jaar bevrijding
Precies 75 jaar na de bevrijding van Maastricht is op zaterdag 14 september 2019 om 12.00 uur de nationale carillon-estafette gestart. Aansluitend volgde de carillonestafette het spoor van de bevrijders door Limburg, Noord-Brabant, Gelderland en Zeeland naar het noorden van Nederland. Op deze wijze heeft de KNKV een gepaste bijdrage geleverd aan de herdenking van 75 jaar bevrijding. Het project bestond uit twee delen. Het eerste deel van de estafette vond plaats van 14 september tot half november 2019. Op 1 april 2020 is het tweede deel van de estafette begonnen, op 23 mei vond de laatste bespeling plaats. In totaal zijn er 128 bespelingen, ruim 50 keer meer dan voorzien, geweest in het kader van de beiaardestafette.
Het project van de KNKV was gericht op de coördinatie van de bespelingen in de vorm van een feestelijke estafette in het spoor van de bevrijders. De KNKV verzorgde de publiciteit van deze estafette en ondersteunde de lokale beiaardorganisaties. Toen als gevolg van de lockdown concerten met publiek niet meer mogelijk bleken, is de ondersteuning van fysieke evenementen verlegd naar ondersteuning via de media. Het accent lag daarbij op de regionale media.
Het project heeft veel publiciteit gehad. Nationale, regionale en lokale omroep organisaties, veel tijdschriften, landelijke, regionale en lokale kranten hebben uitgebreid aandacht besteed aan de beiaard soms zelfs met een “special” in het zaterdag katern, waaronder het Brabants Dagblad. Op de website van de KNKV is een informatieve kaart geplaatst met de data van alle bespelingen en alle verdere gegevens.
Het Nationaal Comité 4 en 5 mei heeft de bespelingen opgenomen in de eigen activiteitenkalender, 2019/2020, met een link naar de KNKV website. Stichting Klinkend Erfgoed heeft de bespelingen aangekondigd. Hetzelfde geldt voor veel lokale beiaardkringen.
Lokaal carillon
De beiaardiers hebben hun programma afgestemd op het instrument, op de lokale cultuur en geschiedenis. Ter ondersteuning van de beiaardiers heeft de KNKV op de website voor beiaardiers een “muziekdoos” geplaatst waar gepaste muziek voor beiaarden te vinden is. De beiaardiers hebben veel gebruik gemaakt van deze composities.
Project: “5 voor 5”
Begin mei heeft het Nationaal Comité 4 en 5 mei de KNKV verzocht om mee te doen met de actie “5 voor 5” op 5 mei. Om 5 minuten voor 5 werd op Bevrijdingsdag 2020 overal in Nederland het lied van Ramses Shaffy “Zing, vecht, huil, bid, lach, werk en bewonder” uitgevoerd. Een vijftigtal beiaardiers hebben aan de oproep om mee te doen gehoor gegeven. Deze activiteit werd ondersteund met een extra perscampagne (berichten, opnames). Met als resultaat dat het carillon op regionale televisie- en radiostations te zien en te horen was en bovendien op primetime op de nationale televisie en op Radio 1, 2, 4 en 5.
Bijzondere dagen
Koningsdag 2020 en Bevrijdingsdag 2020 mei heeft het carillon op eigen wijze ingevuld. In samenwerking met de Koninklijke Bond van Oranje Verenigingen hebben veel beiaardiers op Koningsdag, 27 mei, een extra feestconcert gegeven in het kader “Koningsdag Thuis”. Een overzicht van deze concerten vindt u op de website van de KNKV. Veel mensen wisten de KNKV website te vinden. Uiteraard hebben veel carillons traditiegetrouw op 4 mei rond en tijdens de jaarlijkse dodenherdenking gespeeld, o.a. in Wageningen.
Reizende beiaard
Maar dat is nog niet alles sinds deze zomer is er een nieuwe reizende beiaard in Nederland. Juist in deze coronatijd gaat beiaardier Martien van der Knijff met zijn reizende beiaard naar zijn publiek toe. Zijn komst wordt zeer gewaardeerd in de (zorg)instellingen die hij aandoet.
The Rolling Stones
Klap op de vuurpijl is een medley van nummers van The Rolling Stones die Auke de Boer speelde op de Martinitoren ter gelegenheid van de opening van de expositie Unzipped over de Stones in het Groninger Museum. Met dank aan zanger Mick Jagger, die de video deelde met zijn pakweg twee miljoen volgers op Instagram, klonk plotseling wereldwijd de carillonversie van de klassiekers Paint it black, Angie en Ruby Tuesday.
Communicatie vanuit de KNKV
De eigen (social) media van de KNKV hebben een belangrijke rol gespeeld bij al deze activiteiten. Facebook is veel gebruikt, er waren mooie bespelingen en beelden te horen en te zien. Op de website van de KNKV kunt u het allemaal nog eens terug horen en zien. Daar staat informatie over het carillon in Coronatijd, de beiaardestafette, Koningsdag en Bevrijdingsdag 2020. Op de interactieve kaart worden alle bespelingen vermeld. Als u doorklikt komt u bij informatie over de publicaties in de media. Deze kaart is inmiddels meer dan 120.000 keer geraadpleegd. De speciale pagina “Koningsdag Thuis” is meer dan 51.000 keer geconsulteerd. Uit de cijfers blijkt dat veel mensen de website weten te vinden voor informatie over carillons en bespelingen. Dit jaar zijn de concert agenda en het overzicht van wekelijkse bespelingen bijna 6000 keer geraadpleegd. Zo heeft de KNKV website heeft zijn bestaansrecht meer dan bewezen.
Resultaten van 2020
Dit jaar stond het carillon volop in de belangstelling. In de slipstream van die belangstelling hebben de KNKV en de beiaardiers naast de estafette extra activiteiten ontplooid. In veel gemeenten hebben beiaardiers extra bespelingen of concerten gegeven om mensen tijdens de crisis een hart onder de riem te steken. Ook bij het wekelijkse applaus voor de “helden in de zorg” op de woensdagavond werd het carillon vaak gehoord.
Dank zij de inzet van veel mensen: beiaardiers, die gespeeld hebben, (afdelings)bestuurders en beiaardliefhebbers, die berichten en opnames hebben gedeeld, kan de KNKV terugkijken op een druk en bijzonder jaar. Een jaar vol tegenstrijdigheden. Aan de ene kant konden als gevolg van de Corona feestelijke concerten niet door gaan, aan de andere kant hebben sommige beiaardiers het drukker dan ooit door alle extra bespelingen en concerten waar gemeenten en publiek juist in deze Coronatijd om vragen. Een jaar waarin de belangstelling voor de beiaard en de beiaardcultuur “ouderwets” groot was bij het publiek en in de media. Al deze belangstelling deed denken aan de jaren van de wederopbouw na WOII. Waar soms met enige met weemoed aan terug gedacht wordt. 2020 heeft laten zien dat er kansen liggen voor een eigentijdse en levende beiaardcultuur, die de tekenen van de tijd verstaat. Anno 2020 is de beiaardcultuur een levend immaterieel erfgoed, dat u (actieve) steun verdient nu en in de toekomst.
Ada Boerma-van Doorne, voorzitter Koninklijke Klokkenspel Vereniging.
#Weblijvenbezig. Ook bij de Koninklijke Klokkenspel Vereniging. Cultuur maken geeft plezier en brengt mensen samen. Kijk op https://www.weblijvenbezig.nl/ hoe je nu veilig met cultuur bezig blijft.
Fonds voor Cultuurparticipatie start landelijke campagne #weblijvenbezig
Duizenden verenigingen vrezen voor voortbestaan
Toneelverenigingen, fotoclubs, koren, fanfares, erfgoedgemeenschappen: allerlei groepen waar Nederlanders zich bij aansluiten om hun hobby uit te oefenen. Naast het uitoefenen van je passie heeft het Nederlandse verenigingsleven ook een brede maatschappelijke functie. Hier ontmoeten mensen elkaar en ontstaan er verbindingen tussen mensen met verschillende sociale achtergronden. Datzelfde geldt voor Kunst- en cultuurcentra die op dit moment door de coronamaatregelen beperkt zijn in hun aanbod. Zij staan allen onder druk door de beperkingen. Het Fonds voor Cultuurparticipatie en LKCA starten daarom de campagne #weblijvenbezig als steun in de rug.
De maatregelen om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan hebben grote impact op de culturele sector. Op cultuurmakers van alle leeftijden en niet in de laatste plaats op de mogelijkmakers van cultuureducatie en –participatie, grote én kleine organisaties. Er heerst grote onzekerheid bij de verenigingen en cursusinstituten over hoe lang het nog gaat duren en daarmee ook de vrees dat het aantal leden, vrijwilligers, deelnemers en cursisten verder afhaakt of terugloopt. En dat het voortbestaan van de vele centra, koren, erfgoedgemeenschappen, dansscholen etc. bedreigd wordt.
Het Fonds voor Cultuurparticipatie start daarom, na samen met het LKCA bij de amateurkunst en erfgoedsector geïnventariseerd te hebben wat ze nodig hebben, de landelijke campagne #weblijvenbezig. De campagne helpt herinneren dat cultuurmaken* plezier, geluk en gezondheid brengt. En laat zien dat het nog steeds mogelijk is en hoe dat veilig kan. Hiermee hoopt de campagne verenigingen, groepen en kunst- en cultuurcentra te ondersteunen en tools te geven om hun achterban aan hen te blijven verbinden.
De campagne is voor, door en met de sector gemaakt met dank aan de vele enthousiaste cultuurmakers, Factorium Podiumkunsten en het Nederlands Openluchtmuseum. De campagne gaat vanaf 23 november op televisie en online van start.
“Fijn om mee te kunnen werken aan deze campagne, dat heeft de sector nodig. Gezamenlijk inzetten op een cultuursector waarin cultureel talent zich kan blijven ontdekken, ontplooien en vormgeven. Zo wordt het land rijker en veel inwoners een beetje gelukkiger.” - Factorium Podiumkunsten
Hoe ziet de campagne eruit?
De commercial vind je hier. Er is een lange en korte versie die beiden op TV te zien zijn. Zie hier de link naar de site. https://www.weblijvenbezig.nl
*In Nederland beoefenen 6,4 miljoen mensen van zes jaar of ouder een kunstzinnige of creatieve activiteit in hun vrije tijd. 23 procent van hen doet dat in verenigingsverband, dat betekent dat zo’n 1,5 miljoen Nederlanders lid zijn van een culturele of kunstzinnige vereniging, aldus onderzoeker Arno Neele LKCA. Zes op de tien Nederlanders van twaalf jaar of ouder doet aan een vorm van cultuurbeoefening in de vrije tijd (incl. erfgoedbeoefening) (OCW in cijfers).
