Nieuwsoverzicht
KAMERIK — Een zonnige zaterdag in april. Zaterdag 7 april was het dan zo ver. Ruim 30 beiaardliefhebbers op excursie langs een viertal beiaarden in Midden-Nederland. Deze beiaardexcursie was de gezamenlijke aftrap voor het jubileum jaar van de Utrechtse Klokkenspel Vereniging (UKV) en de Nederlandse Klokkenspel Vereniging (NKV). In 2018 viert de UKV het 90-jarig bestaan en de NKV viert het 100-jarig bestaan.
Onder deskundige leiding van Arie Abbenes, oud stadsbeiaardier van Utrecht, en Erik Kempen, voorzitter van de UKV, hebben de deelnemers genoten van het beiaardspel van de Grote Kerk in Vianen, de Hervormde Kerk in Kamerik, de Petruskerk te Woerden en het glascarillon in Vleuterweide.
Op de eerste drie beiaarden, die sterk verschillen in karakter en omvang, hebben Arie Abbenes, Malgosia Fiebig en Henk Verhoef een concert gegeven dat paste bij de betreffende beiaard. Dit stond garant voor een veelzijdige muziek samenstelling. Niet alleen de beiaard was het beluisteren waard. Ook de verschillende locaties, de kerken en de omgeving waren een bezoek waard.
Na het officiële welkom door de burgemeester van Vianen, verzorgden de enthousiaste vrijwilligers van de Stichting Grote Kerk Vianen een rondleiding door de kerk. Het dubbeldeks praalgraaf, een unicum in Nederland is een bezoek meer dan waard. Een deel van de deelnemers beklom de toren en heeft genoten van het prachtige uitzicht. Het dorp Kamerik is een prachtig voorbeeld van klein dorp met een groots instrument.
Woerden beschikt over een prachtige luisterplaats naast de Petruskerk. Ook in Woerden bezochten een aantal deelnemers de werkplek van Henk Verhoef. Het was hartverwarmend om de enthousiaste vrijwilligers van de Stichting Carillon Woerden, net als in Vianen te horen vertellen over hun carillon en de activiteiten, die regelmatig georganiseerd worden rondom het carillon. De ware liefde voor het carillon ligt bij de plaatselijke bevolking, dat bleek deze zaterdag weer eens.
De dag werd afgesloten met een bespeling van het Glascarillon te Vleuterweide door de vaste beiaardier Wim Ruitenbeek. Dit glascarillon bestaat uit 50 glazen klokken en 50 klankschalen. Het kunstwerk is in 2008 ontworpen door glaskunstenaar Bernard Heesen. De klokken zijn geblazen door het Glasvormcentrum van Royal Leerdam en in de glaswerkplaats van Petr Novotny. 
Klokkengieterij Eijsbouts zorgde voor de finishing touch door het stemmen van de klokken. De toren, die onderdeel is van de cultuurcampus in Vleuterweide, staat naast de ingang van de muziekschool. Wim speelt van april tot september op het plein bij de cultuurcampus. Kinderen, die langs komen, mogen hun eigen verzoeknummer indienen, die Wim vervolgens op het glascarillon speelt. Ook zaterdag bleek weer dat kinderen gefascineerd zijn door de klanken van dit glascarillon.
Zaterdag 7 april 190 jaar liefde voor de beiaard in 1 bus. Dankzij al die betrokken vrijwilligers, de vier beiaardiers, de bevlogen reisleiders kunnen we terugkijken op een schitterende dag. Waarop we veel moois gehoord en gezien hebben. Een prachtige dag, een van de vele activiteiten, die door de UKV en de NKV in 2018 georganiseerd worden.
Als jubileumcommissie en bestuur kun je een feestje organiseren, maar je hebt wel gasten en feestgangers nodig om dit feestje samen te vieren. U bent allen, samen met uw introducés van harte welkom bij alle evenementen, die in het kader van het 100-jarig bestaan van de NKV georganiseerd worden.
Ada Boerma
DEN HAAG — In juli 2014 werd door de Beiaard Wereld Federatie in Vlaanderen een meerdaags congres gehouden rond het thema ‘War Memorial Carillons na de Eerste en Tweede Wereldoorlog’. Universiteitsbeiaardier in Leuven Luc Rombouts – die daar het American Engeneers’ Memorial Carillon bespeelt - vertelde vooraf Heleen van der Weel, beiaardier van het Vredespaleis, dat hij evenals zij zou willen komen tot een internationaal netwerk van War Memorial and Peace Carillons en dat onze collega in Toronto, Roy Lee, die daar het Soldiers’ Tower Carillon bespeelt, daarover ook nadacht: bijzonder dat op drie plaatsen wereldwijd aan eenzelfde project werd gedacht zonder dat van elkaar te weten.
Het eerste gesprek tussen Luc Rombouts, Ludo Geloen - beiaardier van de Lakenhal in Ieper - prof. dr. S. Groenveld - toen voorzitter van de Stichting Carillon Den Haag - en Heleen van der Weel werd gevoerd in Antwerpen op vrijdag 11 april 2014. Een paar maanden later werd tijdens het genoemde Beiaard Wereld Congres in een causerie in de Universiteitsbibliotheek van Leuven het project bekend gemaakt. Roy Lee in Toronto werd er vanaf het begin door mails bij betrokken. De facebook pagina werd vanaf het begin beheerd door David Proot (Leuven).
De verdere ontwikkeling kwam na een rustige periode in een stroomversnelling door het aanbod, op de website van het Vredespaleis ruimte te reserveren om het netwerk gestalte te geven. Door donaties van de Gemeente Den Haag als internationale stad van Recht en Vrede, de Universiteit Leuven én van de Carnegie-Stichting (binnen het Vredespaleis) kon op donderdag 30 november 2017 in het Vredespaleis te midden van ongeveer 70 aanwezigen de website met gegevens over inmiddels 31 van de 40 bekend zijnde War Memorial and Peace Carillons - van Nieuw Zeeland via Kaapstad, Europa en de USA tot British Columbia – worden gelanceerd.
Oorlogen zullen er niet door worden voorkomen. De doelstelling is in de eerste plaats het in gedachten blijven houden van de vele duizenden wereldwijd die zich hebben ingezet voor het realiseren van al deze monumenten in klank met hun diepere betekenis door verwijzing naar oorlogen, hun vele slachtoffers maar ook naar vrede – en naar degenen die deze instrumenten trouw hebben bespeeld. Het logo toont niet voor niets het zwart van conflicten dat als een net over de aarde ligt maar waaruit zich een vredesduif met een olijftak onttrekt.
Bovendien wordt door ook dit project de carilloncultuur van de Nederlanden met haar eeuwenlange ontwikkeling in een wereldwijde context geplaatst.
De keuze voor Den Haag en het Vredespaleis als vruchtbare basis voor dit netwerk was een bijna logische, wat werd onderstreept door de aanwezigheid van onder andere de burgemeester van Den Haag, de president van het Internationaal Gerechtshof en vertegenwoordigers van ambassades. Natuurlijk waren ook Nederlandse beiaardiers aanwezig die een Oorlogsherdenking- of Vredesbeiaard bespelen. De initiatiefnemers zullen zich in de komende maanden bezig houden met het aanvullen, perfectioneren en verlevendigen van de website: www.peacecarillons.org.
In Nederland behoren tot deze oorlogsmonumenten in klank de klokkenspellen in Amsterdam (Slotermeer) (foto), Arnhem, Bergen (N.H.), Doesburg, Heiligerlee, Meppel, Oosterbeek en Waalre.
Hylke Banning
Bob, wat is de aanleiding geweest om beiaard te gaan studeren?
Roy Kroezen was de aanstichter. Ik had al pianoles en van Roy heb drie à vier jaar orgelles gehad. Hij vroeg me eens of ik mee wilde de Peperbus in Zwolle op waar hij beiaard speelde. Zo'n vraag aan een 14-jarige hoef je niet te herhalen! Roy speelde op zijn aanstekelijke manier enkele leuke liedjes. Ik maakte voor het eerst een carillon bewust en van dichtbij mee.
DELDEN — Op maandag 8 januari 2018 overleed, op de leeftijd van 87 jaar, organist, beiaardier en dirigent Willem Mesdag. Hij werd in het Groningse Uithuizermeeden geboren op 13 augustus 1930. De dankdienst voor zijn leven vond op 12 januari plaats in de Oude Blasiuskerk in Delden. Daarna is hij op de Algemene Begraafplaats ter ruste gelegd bij zijn vrouw Geertruide Schuurman, die reeds in 1997 overleed.
Willem Mesdag studeerde in Utrecht orgel bij Stoffel van Viegen, piano bij Wolfgang Wijdeveld, koordirectie bij Kees van Baaren, en later in Amersfoort beiaard bij Leen ’t Hart. Zijn muzikale loopbaan startte in Enkhuizen, waar hij jarenlang organist en beiaardier was. In 1965 werd hij stadsbeiaardier van Enschede, cantor-organist van de Grote kerk in die stad, en tevens docent orgel aan het Twents Conservatorium. Hij heeft tijdens zijn leven ook vele koren gedirigeerd, waaronder het Drienerloos Vocaal Ensemble van de Universiteit Twente en het Oratoriumkoor Hosanna uit Rijssen.
In 1987 verhuisde hij naar Delden waar hij organist van de Oude Blasiuskerk werd. Op zijn initiatief werd een cantorij opgericht voor het uitvoeren van met name Bach-kantates. Hij bleef tien jaar lang organist en cantor van deze kerk.
Mesdag componeerde diverse melodieën voor kerkliederen die in het Liedboek der Kerken werden opgenomen. In opdracht van de Stichting De Twentse Beiaard schreef hij drie korte stukken voor koor en beiaard: 'Laet sangh en spel', 'Het Lof van Liefde', en 'Het Carillon'. Dit laatste werk betreft een sfeervolle toonzetting van het bekende gelijknamige gedicht van Ida Gerhardt.
Hylke Banning
