WEERT — Tieners die verbaast om zich heen kijken en vervolgens naar boven kijken naar de kerktoren, waar de muziek van het carillon vandaan komt. Dat weten ze wel, maar waar komt dat stemgeluid, dat gezang vandaan? Verbaast kijken ze om zich heen om vervolgens hun mobiel te raadplegen. Misschien heeft die het antwoord. Het gebeurde op de Markt in Weert op 4 september tijdens het concert van Madieke Marjo, mezzosopraan, Martine Wijers, piano en Frank Steijns carillon vanaf de Sint Martinuskerk te Weert. Dit concert vond plaats in het kader van het Festival Klinkend Erfgoed dat van 31 augustus tot en met 5 september plaats vond in Maastricht, Nederlands en Belgisch Limburg.
Niet alleen in Weert keken de mensen op de terrassen verbaast om zich heen. In Venlo gebeurde hetzelfde. In Maastricht waren de luisteraars minder verrast, het gebeurt wel vaker dat er in combinatie met het carillon andere muziekklanken over de stad dwarrelen. Deze dagen konden de Maastrichtenaren o.a. genieten van het carillon met Franse Chansons, carillon met DJ collectief “Sonorous Cell”. In Heerlen was het programma “Carillon Request” een succes. Luisteraars konden per app een verzoek nummer indienen, dat vervolgens op carillon en keyboard uit gevoerd werd. Tijdens het Dance, Trance the Bells, op het terrein van Festival Bruis hebben honderden mensen gedanst op de klanken van het rijdende carillon in samenwerking met een DJ. Traditionele bespelingen kwamen ook ruimschoots aan bod, o.a. op zaterdag 1 september, tijdens de klokkenestafette in Nederlands en Belgisch Limburg. De klokkenestafette ging van Venlo, via Hasselt, Heerlen, Peer, Weert, naar Maastricht.
Het Festival Klinkend Erfgoed draaide niet alleen om carillons, ook de orgels kwamen ruimschoots aan bod tijdens de lunchconcerten door studenten van het Conservatorium Maastricht en Euroregio orgelconcerten door internationale organisten. Een bijzondere ervaring was de live orgelbegeleiding bij de stomme film “Der müde Tod” (Frits Lang) uit 1921. Het was heel bijzonder om te ervaren hoe muziek een beeld krachtig maakt. Het slotconcert door Aart Bergwerff vond plaats op 5 september in de Romaanse Onze Lieve Vrouwen Basiliek. Deze middeleeuwse basiliek leende zich bij uitstek voor de uitvoering van “Concert Spirituel”: Canto Ostinato van Simeon ten Holt.
Het carillon, onderdeel van de openbare ruimte, is zichtbaar en hoorbaar voor iedereen, die zich binnen de klankcirkel bevindt. Het orgel is voor het publiek minder toegankelijk, voor orgelmuziek moet je een kerk ingaan. Toch heeft het publiek in Maastricht van orgelklanken kunnen genieten. Op zaterdagmiddag 1 september stond het dansorgel “De Lange Gavioli” op het Vrijthof opgesteld. Bij het oudere publiek riep dit orgel herinneringen op aan vroeger tijden. Het jongere publiek begon soms spontaan een dansje te maken op de klanken van het orgel.
Woensdagmiddag 5 september stond helemaal in het teken van jeugd en orgel. Op het Vrijthof stonden een miniatuur orgeltje en een minidraaiorgeltje opgesteld. Aan de hand van deze twee instrumenten werd aan de kinderen uitgelegd hoe klank ontstaat. Vervolgens gaf de organist van de Sint Janskerk in de kerk tekst en uitleg over het orgel. Tot slot mochten de kinderen naar boven, naar het orgel. Toen was de verleiding wel heel erg groot om zelf wat te spelen op het orgel.
Het Festival Klinkend Erfgoed in Maastricht was een succes. Het is een van de mogelijkheden om de schatten van het klinkende erfgoed onder de aandacht te brengen van een breder publiek. Dat is de grote uitdaging voor alle professionals, beiaardiers, organisten, orgelbouwers en klokkengieters en alle eigenaren en liefhebbers van het culturele erfgoed. Ik hoop dat Maastricht een basis heeft gelegd waarop al deze partijen elkaar vinden om gezamenlijk deze uitdaging op te pakken en een succes te maken van het Europese jaar van het Klinkend Erfgoed.
Ada Boerma, voorzitter NKV
Ammerzoden, 11 september 2018
