DEN HAAG — Het moest er eens van komen. Sinds het boek van André Lehr uit 1959 is er geen omvangrijk werk over de gebroeders Hemony meer verschenen. In die leemte heeft historica en oud-stadsbeiaardier drs. Heleen van der Weel nu voorzien. Op 31 mei werd in de historische leeszaal van het Vredespaleis haar boek ‘François en Pieter Hemony. Stadsklokken- en geschutgieters in de Gouden Eeuw’ gepresenteerd.
Tijdens de bespeling van de Vredesbeiaard door Henk Groeneweg werden de gasten ontvangen in het Vredespaleis. Gastheer is Jeroen Vervliet, de bibliothecaris van het Vredespaleis, die het boek beschrijft als een bedrijfsgeschiedenis, een sales & marketingboek, een familiegeschiedenis, kortom een boek waarin het klokken- en geschutgieten in een ruime context wordt geplaatst en waarin niet alleen de techniek van het gieten wordt besproken.
Heleen van der Weel vertelt hoe zij zich al vele jaren met het werk van de gebroeders Hemony heeft beziggehouden en heeft als motto voor haar speech: ‘Er zijn geen landen waar hun klanken niet worden gehoord’. Dat geldt niet alleen voor klokken maar ook voor de kanonnen, niet direct te rijmen met de missie van het Vredespaleis... De Hemony’s hebben daarmee wel een fortuin vergaard en daarover was door de weinige erfgenamen veel gedoe. Daarentegen hebben zij ook kanonnen omgesmolten voor vredelievende doeleinden. De Atlas op het paleis op de Dam is daar een voorbeeld van.
Na een film over de klokkengieterij van de firma Eijsbouts in Asten vertelt prof. dr. Simon Groenveld waar de locaties van de gebroeders Hemony, die in feite elk hun eigen bedrijf runden, zich bevonden. Van Zutphen en Amsterdam waren die al bekend. Dat bleek niet alleen uit geschriften maar ook uit schilderijen, tekeningen en etsen. De gieterij had namelijk een opvallende dakvorm om de ongezonde dampen die ontstaan bij het gieten, af te voeren. Zo is aan de hand van omringende gebouwen en stadsplattegronden te herleiden waar de gieterij heeft gestaan.
De locatie in Gent is nog maar kort geleden vastgesteld. Uit een oud document bleek dat op die plek thans een hotel staat (grappig idee om als beiaardier boven een gietkuil van een Hemony te logeren...).
Tenslotte biedt Heleen van der Weel eerste exemplaren van het boek aan aan de gastheer Jeroen Vervliet en dr. Frits Zwart, directeur van het Nederlands Muziek Instituut. Met een hapje en een drankje wordt de presentatie op deze unieke locatie besloten.
Dick Klomp
Heleen B. van der Weel, François en Pieter Hemony. Stadsklokken- en geschutgieters in de Gouden Eeuw. 416 blz. gebonden, geïllustreerd (kleur), ISBN 978-90-8704-680-4, winkelprijs € 35,-. Het boek is verkrijgbaar via de boekhandel en kan worden besteld bij Uitgeverij Verloren te Hilversum, tel. 035-6859856,
