Bob, wat is de aanleiding geweest om beiaard te gaan studeren? Roy Kroezen was de aanstichter. Ik had al pianoles en van Roy heb drie à vier jaar orgelles gehad. Hij vroeg me eens of ik mee wilde de Peperbus in Zwolle op waar hij beiaard speelde. Zo'n vraag aan een 14-jarige hoef je niet te herhalen! Roy speelde op zijn aanstekelijke manier enkele leuke liedjes. Ik maakte voor het eerst een carillon bewust en van dichtbij mee.
Ik kom uit een muzikale familie. Thuis in Zwolle staat een piano. We luisteren veel naar muziek. De drempel naar zelf muziek maken was laag. Zo ben ik de muziek ingerold. Inmiddels heb ik drie bachelors gehaald: orgel en kerkmuziek in Utrecht en beiaard aan de Beiaardschool in Amersfoort. Nu ga ik op voor de master.
Heb je voorkeur voor een bepaald genre muziek?
Dat wisselt nogal eens. Ik ben tamelijk breed georiënteerd. Soms ben ik door een bepaalde stijl gegrepen en een paar weken daarna kan dat weer wat anders zijn. Wèl laat ik mij in mijn programmakeuze leiden door het instrument dat ik bespeel en de ruimte waarin het staat.
Hoe is jouw recente benoeming als stadsbeiaardier in Arnhem gegaan?
De Nederlandse Klokkenspelvereniging heeft de advertentie voor de vacature verspreid en daar heb ik op gereageerd. Tot mijn grote vreugde werd ik uitgenodigd voor een proefspel en een gesprek. Vier van de elf sollicitanten mochten proefspelen. De pers noemde mij 'de jongste beiaardier van Nederland' (21 dk) terwijl ik daar zelf nooit bij stilgestaan had. Wel begrijpelijk dat ze daar publiciteit in zien maar het was daarvoor nog niet zo in mij opgekomen.
Het is geweldig om te mogen spelen op zo’n beiaard met z’n zware basklokken: een lage G, A, Bes en B, en die bovendien ook nog eens 'een kleine terts lager' klinkt. Een melodie in de tenor klinkt prachtig sonoor en in de discant wordt het nergens echt onaangenaam hoog. Hier moet ik in mijn programmakeuze zeker gebruik van maken. Een luitsuite van Bach klinkt overal wel, daar heb je die basklokken niet perse voor nodig. Op deze beiaard ben ik haast verplicht om ook in de Amerikaanse beiaardmuziek te duiken, wat ik absoluut niet als straf zie. Ik heb geen vast stramien maar doe meestal vier blokken van een kwartier waarin ik muziek speel die met elkaar te maken heeft, ‘setjes’ of alleen muziek van Mozart en alle andere stijlen.
Op welk ander instrument komen in een uur zoveel stijlen aan bod als op een beiaard?
Arrangeren vind ik ook leuk om te doen en ik zou er het liefst hele dagen aan besteden.
Hoe zie je jouw toekomst als musicus?
Het lijkt te gaan lukken om een week te kunnen vullen met muziek en werkzaamheden met muziek. Praktisch gezien zal het op een combinatie van werkzaamheden aankomen: als organist, begeleider en beiaardier.
..en de toekomst van de beiaard?
Het klokkenspel in de binnenstad op de markt hoort zo vanzelfsprekend bij de cultuur van Nederland t/m Noord-Frankrijk. Een unieke ervaring door de combinatie van materieel en immaterieel erfgoed in de stad. Er zijn mensen die op het tijdstip van de bespeling naar de markt gaan! Het verbaast mij soms een beetje dat het niet voldoende lijkt om elke week 'gewoon' je werk goed te doen, maar dat je steeds de publiciteit moet zoeken via Facebook of de pers. De charme van het instrument vind ik ook zitten in dat het 'je overkomt' terwijl je door de stad loopt.
Educatie? Natuurlijk, doen! De huidige situatie in Arnhem staat het helaas niet toe doordat de klim naar de speelcabine te gevaarlijk is voor een schoolklas. Er zijn plannen in ontwikkeling om ook dat deel van de toren toegankelijk te maken voor publiek.
Wat is je favoriete beiaard? Arnhem, wat anders?!!
Dick Klomp