INTERNATIONAAL BEIAARDCONCOURS AMERSFOORT
Een internationaal beiaardconcours dat binnen een oogwenk is volgeboekt, duidt erop dat onder jonge beiaardiers een onmiskenbare behoefte bestaat om in NKV-verband met elkaar in competitie te treden. In zijn voorwoord in het programmaboekje schreef NKV-voorzitter Henk Lemckert het een goede zaak te achten dat deze krachtmeting weer eens plaatsvond in Amersfoort. Mogelijk was het hem even ontgaan, maar het was echt de éérste keer dat in de beiaardstad Amersfoort een officieel NKV-beiaardconcours plaatsvond. Foeke de Wolf __________________________________________________________
Zoals tegenwoordig gebruikelijk, was het concours georganiseerd in samenwerking met een lokale beiaardorganisatie. Dit keer niet een gezelschapje goedwillende beiaardvrienden, maar de in Amersfoort gevestigde 'Stichting Beiaardcentrum Nederland'. Deze nauw aan de Nederlandse Beiaardschool gelieerde instelling staat onder beiaardiers voornamelijk bekend als uitgever van beiaardmuziek, maar afficheert zichzelf bij voorkeur als kennis- en activiteitencentrum voor de beiaardwereld. Onder die noemer regelt het BCN de wekelijkse bespelingen en de concerten op de beiaarden van de OLV-toren. Ook organiseert men deeltijdopleidingen voor niet aan de HKU ingeschreven studenten en een cursus voor amateur-beiaardiers. Als wedstrijdinstrument fungeerde de 58 klokken tellende Eijsboutsbeiaard (bes 0 - chrom. - g4) van de OLV-toren uit 1997, die zich uitstekend leent voor modern en romantisch repertoire, maar waarop klassiek en barokrepertoire minder goed tot zijn recht komt. Blijkbaar hielden de deelnemers daar rekening mee want onder de vrije werken troffen we slechts drie bewerkingen aan van composities van Bach en Haydn. Verder werden vooral oorspronkelijke beiaardcomposities gespeeld van eigentijdse componisten, zoals Dijker, Badings, Courter, Andriessen, De Klerk, Monster, Pozdo, Fransen en D'hollander. Als verplicht werk was in de B-categorie (niet-gediplomeerd) gekozen voor twee delen uit 'Zes ritmische studies' en in de A-categorie (gediplomeerd) voor de 'Danse Nocturne', beide composities van de 85-jarige Wim Franken die de hele dag bij het concours aanwezig was en zichtbaar genoot van de aandacht voor zijn beiaardoeuvre. Het weerbericht voor deze dag voorspelde weinig goeds, maar een nog groter probleem bleek weer eens het disfunctioneren van het openbaar vervoer. Stadsvervoer Nederland en de door een stroomstoring geplaagde NS waren ervoor verantwoordelijk dat schrijver dezes twee uur onderweg was van Eemnes naar Amersfoort, een afstand van hemelsbreed nog geen 15 km. Daardoor misten we helaas de optredens van de eerste drie deelnemers in de B-categorie die tussen 10.00 en 12.30 uur aan bod kwamen. Op dat moment waren de weersomstandigheden van dien aard dat Esther Schopman haar optreden moest onderbreken omdat 'Les Cloches des Clochards' van Jurriaan Andriessen niet opgewassen bleek tegen het oorverdovende gekletter van een hoosbui. Gelukkig konden de overige deelnemers in de B-categorie, Jan-Geert Heuvelman, Jeroen Heijungs, Eriko Koide (Japan) en Minjin O (Zuid-Korea), hun programma wel betrekkelijk ongestoord uitvoeren. Na de wat onstuimig verlopen ochtend konden we even op adem komen tijdens een goed verzorgde broodjeslunch op de Beiaardschool. Om 13.30 uur kwam de A-categorie aan bod, waarvoor zich niet minder dan 7 deelnemers hadden ingeschreven. Helaas moest de door ziekte geplaagde Anne Kroeze zich op het laatste moment terugtrekken. De andere deelnemers waren Bram Brandemann, (na enkele jaren afwezigheid weer tot de beiaard bekeerd), Janno den Engelsman, Bauke Reitsma, Jasper Stam, Toru Takao (Japan) en Jan Verheyen (België). Het middagprogramma volgden we gedeeltelijk op de speciaal ingerichte luisterplaats op de Valkhof, een soort stadstuin in het hart van de Amersfoortse binnenstad. Er was voor een tent, stoeltjes en koffie gezorgd, maar aan de belangrijkste aan een luisterplaats te stellen eis, werd helaas niet voldaan. Door de grote afstand tot de toren kon men alleen bij windstille momenten het beiaardspel redelijk goed volgen, maar zodra bij een naderende bui de wind opstak, was de beiaard nauwelijks meer te horen. Terwijl Bauke Reitsma zijn krachten beproefde op de 'Triptych' van John Pozdro, speelde dichtbij de luisterplaats - in dezelfde toonsoort - ook nog eens een draaiorgel, wat het luisteren naar de beiaard nog eens extra compliceerde. Aan het eind van de middag verslechterde het weer steeds meer en de inkorting van het programma door het uitvallen van Anne Kroeze kwam dan ook niet ongelegen. De prijsuitreiking vond plaats in het stadscafé De Observant, naast het Amersfoortse stadhuis. NKV-voorzitter Henk Lemckert was nog herstellende van een kaakontsteking en spaarde daarom zijn stembanden. Hij memoreerde de aanwezigheid van Wim Franken die een bos bloemen en een warm applaus van alle aanwezigen in ontvangst kon nemen. Daarna gaf hij het woord aan juryvoorzitter Bernard Winsemius die, samen met Liesbeth Janssens, Peter Bremer, Gijsbert Kok en Arie Keijzer, de prestaties van de deelnemers had beoordeeld vanaf een plaats waar men deze gelukkig wél goed had kunnen volgen. Terecht sprak de juryvoorzitter van een in muzikaal en meteorologisch opzicht gedenkwaardige dag, die bij hem even de gedachte had doen postvatten aan een concours in 'Amersfoort aan Zee'. Tot zijn geruststelling had hij vastgesteld dat het RIAGG zich in de directe nabijheid bevond, maar gelukkig bleek de jury eensgezind en ook onder de deelnemers hoorden we geen gemor over de uitslag. In de B-categorie gingen de eerste en tweede prijs naar Jan-Geert Heuvelman en Esther Schopman, de enige amateur-beiaardier onder de deelnemers. Prijswinnaars in de A-categorie waren Jasper Stam en Toru Takao. Opmerkelijk was dat Jasper Stam zijn eerste prijs verdiende met een slechts 12 minuten durend programma. De jury vond dat blijkbaar voldoende, maar menig luisteraar had van de prijswinnaar wel wat meer willen horen. Een twintigtal deelnemers, juryleden en bezoekers bracht daarna nog geruime tijd door in het tegenover de toren gelegen bistro 't Kanneke. Blijkbaar waren de keuken en het bedienend personeel niet opgewassen waren tegen de stroom hongerige bezoekers want zelden werd ons geduld in een horeca-etablissement zozeer op de proef gesteld. Al met al een concours dat, ondanks de niet altijd even gunstige omstandigheden waaronder het plaatsvond, zeker geslaagd mag worden genoemd.
Klok en Klepel nr. 100   |   September 2007   |   © NKV